Heerlen een middeleeuwse stad? Jazeker!
Op het Pancratiusplein, nog steeds het kloppend hart van Heerlen, sta je midden in de middeleeuwse nederzetting Herle. Het wordt een landsfort genoemd en het was een kleine, maar goed bewaakte vesting. Die bewaking was hard nodig, want buiten de stadsmuren en de vele kastelen in het Land van Herle was het niet altijd even veilig. Rovers, zoals de leden van de beruchte Bokkenrijdersbende bijvoorbeeld, belandden in de Schelmentoren. Ridders woonden in de mooiste kastelen waarvan enkele prachtexemplaren bewaard zijn gebleven.
De kern van middeleeuws Heerlen vormde het landsfort
Al sinds de 11e eeuw was de Sint-Pancratiuskerk het baken van ‘Herle’. De toren had nog geen spits en het schip van de kerk was stukken kleiner. Rondom stond een stevige stadsmuur met torens en drie poorten. Van de stadsmuur is een klein gedeelte gereconstrueerd en daarop staat nu een bronzen maquette van het landsfort. Een van de verdedigingstorens die onderdeel waren van de stadsmuur, is bewaard gebleven: de Schelmentoren. Wat nu Pancratiusplein-Noord is, dat kleine pleintje bij de Schelmentoren, was vroeger het kerkhof. Rond de kerk en het kerkhof lagen tientallen huizen. Buiten de stadsmuren stootten indringers op een twaalf meter brede gracht. Het landsfort bood een betrekkelijk veilige woonplaats voor de middeleeuwse Heerlenaar. Ook buiten de stadsmuren was er middeleeuws leven. Denk hierbij aan kloosters, kastelen, molens en boerderijen. Door de vele beken was het Land van Herle een populaire vestigingsplaats. Op een van de natste plekken rond Heerlen werd een kasteel gesticht dat later zou uitgroeien tot een van de grootste en best bewaarde kastelen van heel Europa, Kasteel Hoensbroek.
Direct door naar Steenkoolmetropool
