Uitzonderlijke bouwwerken van alle tijden
Het is nog een goed bewaard geheim dat Heerlen (ook) op het gebied van architectuur een volwaardig openluchtmuseum is. Van bijna alle stijlen en -tijdenbewonder je prachtige bouwwerken, als een soort architectuurestafette. Zelfs de Romeinen lieten een gebouw achter en in 1935 verrees midden in Heerlen een van de belangrijkste gebouwen uit die eeuw, het Glaspaleis van Peutz. In de binnenstad vind je klassieke winkelpanden van rond 1900 met ‘moderne’ etalages. Architectuurliefhebbers genieten verder van Engelse tuindorpen, de Amsterdamse School en brutale ontwerpen uit de jaren 70 en 80. Het recente Maankwartier gooit hoge ogen bij zowel kenners en leken.

Modernisme voor een moderne stad
Dankzij een periode van ongekende welvaart, kreeg moderne architectuur een enorme impuls in de jaren 30 tot en met de jaren 60. Het modernisme in Heerlen bloeide op onder invloed van burgemeester Van Grunsven en architect Peutz. Dat paste perfect bij de modernste stad van Nederland. Gebouwen als het Glaspaleis, de Royal bioscoop, het Retraitehuis in het Aambos, het Raadhuis en de Stadsschouwburg zijn de mooiste voorbeelden uit deze tijd.

Niet lang na het vertrek van Burgemeester Van Grunsven sloten de mijnen, waardoor de stad niet alleen een architectuurliefhebber, maar ook al haar welvaart verloor. Het mijnverleden moest worden uitgewist en met de middelen die daarvoor vrijkwamen zijn veel gebouwen die architectonisch van hoge waarde waren, ingeruild voor architectuur uit de jaren zeventig, tachtig en negentig. Als je met deze kennis door de stad loopt, bekijk je haar met heel andere ogen. Heerlen is geen eenduidig geheel, maar de gevels verklappen de roerige geschiedenis.