Mosae Zappa: het enigszins obscure maar tegelijk heel laagdrempelige muziekfestival vormt een genre op zich. Net als de uiteenlopende muzikale uitspattingen van de Amerikaanse componist en zanger Frank Zappa waar dit festival om draait. Op zaterdag 29 november vindt het hoogtepunt van het festival plaats in de Nieuwe Nor, naast niet te missen side events. Mosae Zappa-vader Tim op het Broek en mede-organisator Marco Smeets nemen ons kort mee in het Zappa-universum.

Amerikaans, Europees en Heerlens: dat is Mosae Zappa 2025. De naam heeft nog een verwijzing naar de eerste en enige editie in de provinciehoofdstad. Toen een tweede editie daar niet leek te lukken, landde Mosae Zappa in Parkstad. Eerst was het Cultuurhuis en later de Oefenbunker de locatie voor het main event. De side events vonden steeds in Heerlen plaats. Dit jaar vindt het festival helemaal in Heerlen plaats, waar Zappa-fanaten uit heel Europa op af komen.

Zappa-passie
“Al toen ik een jaar of 17 was, raakte de muziek van Zappa me echt gigantisch”, aldus Tim op het Broek, ook radiomaker voor NPO 2. “Ik besloot naar de Zappanale te gaan, een groot festival voor Zappa-fans in het Oost-Duitse Bad Doberan, en daar wist ik niet wat me overkwam. Mijn Zappa-passie kon ik in mijn eigen omgeving met niemand delen en daar sprak ik mensen met wie dat wel kon. Ik ging ieder jaar terug, het gaf me gigantisch veel energie.” Er zijn meerdere kleinere Zappafestivals in Europa. Op het Broek en zijn vrouw besloten het zelf erop te wagen in Maastricht en in 2011 werd Mosae Zappa geboren.

De muziek van Zappa trekt een kleurrijk publiek. “Omdat het genreoverstijgend en ietwat experimenteel is, kunnen juist veel mensen aanhaken”, legt Marco uit. “Zappa was in de eerste plaats een componist en werkte samen in zijn band met de allerbeste muzikanten uit zijn tijd. Jazz, progressieve rock, blues, modern klassiek, elektronisch, alles komt voorbij. Het is vrije muziek, maar juist niet totaal onherkenbaar zoals sommige experimentele muziek. En ja, er is een schema opgesteld zodat je je laagdrempelig kunt verdiepen in de muziek van Zappa.” Handig, want de muzikant was zeer productief en nam meer dan zestig albums op.

Bijzonder
Bijzonder aan Mosae Zappa is dat het een soort ‘gelegenheidsfestival’ is, voor en door fans. Tim op het Broek, Marco Smeets, Sjon Mober en Mike Kramer vormen de stuwende krachten achter het festival. Het vindt dan ook niet elk jaar plaats, des te bijzonderder dat er in 2025 weer een editie is. Het laagdrempelige karakter van het festival is ook verweven in de programmering. Voor het main event in de Nieuwe Nor heb je een ticket nodig, maar daar krijg je optredens voor van Uncle Meat, Orange Claw Hammer, Heath en Enjaku Yoyo. De side events bij Café Bluff, Betahuis, Cultuurhuis, Outpoet en Pat’s Tostibar zijn dan weer gratis te bezoeken: de ideale gelegenheid om kennis te maken met de aantrekkingskracht van Mosae Zappa.

Waar Marco zich het meest op verheugt deze editie? “Op de bijzondere sfeer en om alle fans en bekende gezichten weer te zien. Het is een plek om te genieten van Zappa-muziek, van nieuwe muziek en om leuke, openminded mensen te ontmoeten. Mensen uit heel Europa komen elkaar in Heerlen tegen. Op vrijdag startten we traditiegetrouw in Café Bluff, dit jaar met een quiz en zelf draai ik met The Disco Boyz, alles behalve disco trouwens. Het leukste is de open sfeer en om iedereen te zien genieten.”

Gepubliceerd: 20 november 2025
Tekst: Leonie Kohl
Beeld: René Bradwolff & Nicole Bolton