Er was al een hele reeks optredens in cafés en theaters, waaronder dertien oudejaarsconferences en een eerste plek tijdens het Heerlens Leedjeskonkoers maar op zaterdag 7 oktober zet Peul Jan een nieuwe kroon op haar werk. Op die dag presenteert het duo namelijk haar jubileumprogramma Twintig in Theater Heerlen. Twintig jaar Peul Jan. Twintig jaar Paul Dolhain en Jan Widdershoven. Het is een verhaal dat in mineur begon maar al snel uitgroeide tot iets moois. Maar bovenal een verhaal over echte vriendschap. Heerlen Mijn Stad stuurde cultuurreporter Marco Smeets op pad om het verhaal op te tekenen en vooruit te blikken op de jubileumshow…
De vriendschap tussen Paul Dolhain en Jan Widdershoven gaat veel verder terug dan 2003 maar het was in dat jaar dat ze begonnen om samen het verdriet over hun kort daarvoor overleden vriend Patrick van zich af te schrijven. Patrick werd in zijn woning om het leven gebracht en door deze dramatische gebeurtenis werden Paul en Jan dichter naar elkaar toegetrokken.
Paul had in die tijd al de intentie om iets met cabaret te doen en wist op dat moment nog niet dat zijn vriend piano speelde: ‘Toen ik bij Jan op bezoek ging en die piano zag viel de puzzel op z'n plek. We zijn toen gestart met het schrijven van liedjes. Die liedjes bleken een uitlaatklep om de emotie rondom de dood van Patrick te verwerken.
In die tijd resideerde het tweetal regelmatig in De Raadskelder aan het Raadhuisplein waar ze af en toe iets van hun werk lieten horen. Jan aan de piano, Paul daarnaast. ‘Eigenlijk is het daar begonnen,’ zegt die laatste. ‘Mensen vonden het leuk, zongen mee en zeiden dat we moesten optreden. Dat deden we daar en bij Bijsmans.’
Het duo hield zich aanvankelijk bezig met Engelstalig repertoire en covers. Jan: ‘Het duurde niet lang voordat we de Engelstalige nummers aan de kant schoven en ons alleen nog maar focusten op Nederlandstalig. Het voelde gewoonweg comfortabeler om in je eigen taal te zingen.’ De Nederlandstalige luistermuziek werd steeds vaker aaneengeregen met absurdistische anekdotes en dat smaakte al snel naar meer. Paul herinnert zich die tijd nog goed: ‘Cabaret was iets dat ik graag wilde doen, maar een eerste stap zetten is lastig. Je moet iemand hebben die je het vertrouwen geeft om de planken op te gaan en om anderhalf uur te gaan praten. Jan was een groot deel van de puzzel.’
Inmiddels waren Paul en Jan niet onopgemerkt gebleven bij Lex Nelissen, in die tijd eigenaar en uitbater van het legendarische Lexor Theater aan de Willemstraat. De plek waar menige podiumartiest zijn of haar eerste meters maakte. Meestal aangespoord door Lex die de talenten het liefst meteen in het diepe gooide. Paul en Jan eindigden daar na een repetitie vaak om een biertje te pakken. Het was een smeltkroes van muzikanten en kleinkunstenaars waar ze mee konden sparren en Lex was altijd nieuwsgierig naar wat ze deden. Paul: ‘Dan gingen we de zaal in, speelden voor hem en dan gaf hij daar zijn mening over. Een mening die soms niet mals was maar altijd het doel had om er meer uit te halen.’
Buiten een podium en goede raad vond Paul in Lexor vooral ook vertrouwen: ‘Het vertrouwen kwam inderdaad voor een groot deel van Lex,’ zegt Paul daar over. ‘Een keer kwam hij van achter de bar naar me toe gelopen en omhelsde hij me. Hij gaf me zelfs een kus. Ik was zo trots als een pauw. Dat Lex me goed vond, dat betekende de wereld voor me. Nu nog. Hij heeft zo ontzettend veel artiesten niet alleen een podium gegeven, maar vooral vertrouwen. Voor dat laatste ben ik hem echt eeuwig dankbaar.’
Toch vond de eerste Peul Jan oudejaarsconference niet plaats in Lexor. Paul legt uit waarom: ‘De eerste Heerlense oudejaarsconference kwam er mede door de steun van Frits Pelt. Ik ben op 31 december jarig en het leek mij een leuk idee om op die manier mijn verjaardag te vieren. Ik was met Lex bezig om Lexor over te nemen in 2007 en die conference moest de officiële openingsavond worden. Tot een overname kwam het niet en dus zocht ik een locatie om die conference toch te kunnen spelen.’ En zo landde de eerste conference op het Pancratiusplein in Café Pelt. Daar zou het uitgroeien tot een waar fenomeen.
Frits Pelt zag het voor zijn ogen gebeuren: ‘Het was meteen succesvol. We deden eerst een uurtje onze Noa De Mes talkshow met wat gasten die het jaar evalueerden en na een pauze kwam de conference. We hadden dus het Noa de Mes publiek én de “fanclub” van die twee. Bovendien was de timing perfect: vlak voor de jaarwisseling, iedereen had vrij.’
Na die eerste zouden nog twaalf conferences volgen, met zóveel succes dat Café Pelt te klein werd en Peul Jan de stap naar het Parkstad Limburg Theater zette. Frits Pelt bekeek het met gemengde gevoelens: ‘Dat vonden wij niet fijn natuurlijk, al hing het al een tijdje in de lucht. De conference was uitgegroeid tot een kaskraker met twee voorstellingen, één ’s middags en één ’s avonds.’ Dat het zo’n enorm succes werd is deels te verklaren door het unieke karakter van de show. Een conference over Heerlen was in die tijd uniek. Iets volstrekt nieuws. En er was volgens Paul nóg iets dat het Heerlense publiek triggerde: ‘Wij wilden dat de Heerlenaar trotser zou worden op zijn stad. Door haar mee te nemen langs een heel jaar vol Heerlense zaken waar wij dan met een knipoog op terugkeken, wilden we het publiek een beeld schetsen van: het is allemaal niet zo zwart en grauw als het vaak lijkt. Ik denk dat die insteek het succes van de Heerlense oudejaarsconference was. Samen lachen om een heel jaar Heerlen, van politieke blunders tot Heerlenaren die topprestaties leverden.’
Afgezien van de inhoud blijkt ook de rolverdeling op het podium meteen een voltreffer. Paul is de gangmaker, Jan de spreekwoordelijke sidekick. Een rol die het duo past als een handschoen. Volgens Jan is Paul van nature meer een spreker en is het logisch dat hij het voortouw neemt: ‘Paul is degene die in zijn enthousiasme het gaspedaal altijd fors intrapt, Ik probeer dat hier en daar wat te temperen door het rempedaal te hanteren. Uiteindelijk blijkt dit nog altijd een super goede mix te zijn. Misschien is dat wel het geheim achter Peul Jan.’ Desondanks is er geen vaste formule bij het schrijven: ‘Vaak komt Paul met een tekst aanzetten en een idee voor een melodielijn. Ik probeer er dan achter de piano iets van te maken. Een andere keer komt Paul met een onderwerp en vloeit er in één keer iets bij mij uit.’
Gaandeweg veranderde het karakter van de shows. Minder Heerlen, meer rest van de wereld, meer typetjes. De focus verschoof van conference naar cabaret maar niettemin bleef Peul Jan ook in het theater onverminderd succesvol. Paul vertelt dat ook de aanstaande jubileumshow geen conference zal zijn: ‘Het wordt echt een muzikaal programma. Tussendoor zal ik zeker ouwehoeren en dat er gelachen gaat worden is ook zeker, maar het accent ligt echt volledig op de muziek.’
En muziek is er genoeg. Van het allereerste tot het winnende Leedjeskonkoerliedje. Van nummers uit de conferences tot het nieuwe nummer Echte Vrienden dat afgelopen week verscheen. En dat allemaal vertolkt met een band om U tegen te zeggen. Een band vol vrienden ook. Gitarist Jop Peters, drummer Dirk Janssen en bassist Daan Breikers vormen samen met Jan het hart van de band die zal worden geflankeerd door een strijkerstrio. Paul: ‘Op onze albums maakten we ook vaak gebruik van violen en cello. Vandaar dat we ze nu ook hebben uitgenodigd.’ Ook oude makkers als Frits Pelt, Paul & Leo en Calien Eurlings zijn te gast net als… de in 2021 overleden Lex Nelissen. Een must, volgens Paul: ‘Hij mag niet ontbreken tijdens Twintig. Zeker niet nu we hem met de digitale mogelijkheden van tegenwoordig kunnen laten optreden. Hoe precies? Dat gaan we zaterdag merken.’
Een andere oude vriend die zijn opwachting zal maken is Paul Logister. Muzikant, zanger, liedschrijver en sinds kort ook regisseur, want in díe hoedanigheid maakt hij zaterdag zijn debuut. Hij werd door Paul Dolhain persoonlijk gevraagd: ‘Ik was aangenaam verrast. Het was niet speciaal een wens, maar het is wel erg leuk uiteraard.’ Op de vraag of zijn hand straks zichtbaar is in Twintig antwoordt hij: ‘Een show als deze moet je niet te strak willen regisseren, anders wordt het te verkrampt. En dat is niet de bedoeling.’ De samenwerking bevalt tot dusver in ieder geval uitstekend en wellicht zit er meer in het vat: ‘Paul en Jan hebben uiteraard podiumervaring en het regisseren bestond met name uit het geven van aanwijzingen. Het smaakt wat mij betreft zeker naar meer. Misschien dat ik Paul en Jan wel vraag om mij te regisseren bij een eigen voorstelling. En misschien solliciteer ik meteen al naar een baan als regisseur voor Dertig.’
Terwijl Paul Logister al hint naar de toekomst mag de vraag hoe na deze mijlpaal verder te gaan uiteraard niet blijven liggen. Paul Dolhain reageert als eerste: ‘Aan de achterkant werken we aan een programma rond Bram Vermeulen. Dat zal komend jaar nog niet op de planken komen, maar het moet er in 2025 toch echt een keer van gaan komen. Verder zien we wel wat op ons pad komt. Jan en ik hebben eigenlijk maar één regel... als we iets leuk vinden pakken we het aan.’ Paul Logister zal blij zijn, Peul Jan gaat dus in ieder geval op naar de dertig. Jan Widdershoven: ‘Inderdaad, zolang het geen sleur wordt en we het allebei nog met plezier doen, blijven we het doen.’
De fans kunnen dus gerust zijn; voorlopig zijn we nog niet van Peul Jan af. Ook al omdat de twee vrienden moeilijk kunnen stilzitten. Zo organiseren ze al een kleine twintig jaar samen een autorally-speurtocht en hebben ze jaren kienavonden voor een goed doel geïnitieerd. Ook werken ze nog steeds samen bij Noa de Mes, de talkshow waarin de opmars zestien jaar geleden begon met die eerste oudejaarsconference. En om de cirkel vervolgens helemaal rond te maken komt Paul op de valreep met een primeur: ‘Eigenlijk is het nog geheim, maar we gaan de oudejaarsconference weer oppakken. Sinds 2019 hebben we dat niet meer gedaan. Die verdomde corona maakte het onmogelijk. Aangezien de conference echt een jaar voorbereiding kost is dat waar we nu volledig voor gaan.’
Dat laatste is heel mooi nieuws voor al die Heerlenaren die de oudejaarsconference de afgelopen jaren hebben gemist. En dat zijn er dus heel wat. Maar eerst dus Twintig. Aanstaande zaterdag in het Parkstad Limburg Theater in Heerlen. Twee trotse Heerlenaren, waar Heerlen zelf ook trots op mag zijn, samen met hun echte vrienden in een show vol humor en muziek. Inclusief het nieuwe nummer Echte Vrienden dat de avond én het fenomeen Peul Jan in één zin duidt: ‘Als wij weer samen zijn dan stroomt er bier en geen azijn.’
Twintig van Peul Jan en vrienden is op zaterdag 7 oktober te zien in de Limburgzaal van het Parkstad Limburg Theater in Heerlen. Voor meer praktische info en kaartjes kun je terecht op deze pagina.
Tekst: Marco Smeets
Foto’s: Luc Lodder